یکی از مهم‌ترین مسائلی که در زمینه تغذیه کودک فکر والدین و بیشتر مادر را درگیر می‌کند این است که با کودک بد غذا چه کنم؟ چرا کودکم بی اشتها است ؟ چه کار کنم تا اشتهای بیشتری داشته باشد و غذا بخورد؟ لجبازی کودکان در غذا خوردن بسیار شایع است به همین سبب در ادامه این متن علل شایع بد غذایی کودکان و راهکارهای غذا دادن به کودک بد غذا را خواهیم گفت.

علل شایع بد غذایی کودکان

• عدم وجود تنوع غذایی.
• کمبود ویتامین ها، کمبود روی، آهن و ویتامین دی.
• خستگی کودک.
• مصرف بیش از حد تنقلات.
• اصرار بیش از حد والدین به غذا خوردن.
• کم خونی.
• یبوست های طولانی.
• زمان نامناسب. زمان تغذیه را بر حسب تمایل و گرسنگی کودکتان تنظیم کنید.
• مکان نامناسب. فضای بیرون و هوای آزاد، نقش بسزایی در میل و اشتهای کودکان دارد.

فراموش نکنید که تغذیه نامناسب باعث چاقی در کودکان می شود که خود علت بسیاری از مشکلات در کودکان می باشد.

چه کنیم؟

در زیر راهكارهايي براي غذا دادن به کودک بد غذا را آورده ایم.

١. به زمان گرسنگي فرزندتان دقت كنيد.

لزوما وقت غذاي ما، او گرسنه نيست. به خصوص بچه هايي كه هنوز شير مادرشان را  ميخورند. آنها سير هستند اما ما فكر ميكنيم حتما بايد غذا را هم با اشتها بخورند.

٢. انتظارتان را از ميزان غذا خوردن فرزندتان واقع بينانه كنيد.

گاهي بچه ها ٤-٥ قاشق اول را همكاري ميكنند بعد سير ميشوند اما همچنان شما اصرار داريد بيشتر بخورند. خب اينجور مواقع اعصاب بچه بهم ميريزد و شروع به جيغ و گريه ميكند به خصوص در سنین پایین که دايره لغاتشان تكميل نيست و نميتوانند منطقي به شما توضيح بدهند “مامان، من سير شدم ديگه جا ندارم بيشتر بخورم… تو رو خدا ولم كن! ”

٣. به بو و مزه غذاهایتان دقت كنيد.

کودکان معمولا از سير و پياز در غذا خوششان نمي آید. ادويه زیاد آنها را اذیت میکند.

٤. غذاها را همراه با آبميوه طبيعي و ماست سرو كنيد بهتر است.

٥. براي غذا دادن به كودك دنبالش نكنيد.

كودك یا كلافه ميشود و در ادامه ناراحتيش را با شدت بيشتری نشان ميدهد یا اینکه ما را به بازی میگیرد و وقت غذا خوردن را با وقت بازی اشتباه میگیرد. بعد این کار به عادت تبدیل میشود و مادر میگوید چرا همیشه باید دنبالش راه بروم تا غذا بخورد؟!

٦. حساسيت و تمركزتان را از روی غذا خوردن بچه برداريد.

هرچه بيشتر استرس اين موضوع را داشته باشيد كمتر موفق ميشويد.

٧. به زمان خواب کودک دقت کنید.

با خواب آلودگی نه تنها غذا خوب خورده نمیشود بلکه بچه را از غذا خوردن زده میکنید و به لج می اندازید. از این رو به زمان خواب کودک خود توجه کنید. خودتان به یاد بیاورید که شما هم گاهی از شدت خستگی حال و حوصله غذا خوردن را ندارید و کلا از خیرش میگذرید.

8. غذاهای متنوع به کودک بدهید.

اگر کودک بد غذا دارید به او اجازه دهید غذاهایی را که دوست دارد انتخاب کند. با این روش ذائقه کودک خود را به راحتی تشخیص می دهید. برای کودکان نوپا غذاهای انگشتی بدهید.

9. غذای کودک را جذاب و اشتهاآور درست کنید.

غذای کودک را تزئین و رنگارنگ کنید; مثلا روی غذا سس گوجه یا سس سیب بریزید. برای غذاهایی مثل کوکو یا کباب از قالب های خاص استفاده کنید. می توانید در هنگام غدا پختن از کودک خود بخواهید که به شما کمک کند.

10. به کودک ورزش و فعالیت جسمانی یاد بدهید.

باید کودک در طول روز به اندازه ی کافی انرژی مصرف کند اما آنقدر خسته نشود که نتواند غذا بخورد.

11. قبل از وعده غذایی مصرف مایعات را محدود کنید.

کودکی که در طول روز مقدار زیادی شیر می خورد نسبت به کودکی که فقط آب می خورد کمتر گرسنه می شود.

12. برنامه غذایی منظمی را برای کودک بد غذا تهیه کنید.

هر روز ساعت خاصی را به غذا خوردن اختصاص دهید. شما باید بازه زمانی مشخصی را برای غذا خوردن مثلا 30 دقیقه در نظر بگیرید و اگر در این زمان کودکتان غذا نخورد، غذا را از مقابلش بردارید و تا وعده غذایی دیگر صبر کنید.

در فواصل بین وعده های غذایی در صورتی که کودک شما گرسنه شد از میان وعده سالم استفاده کنید.

زمان زیادی را صرف اصرار کردن به کودک خود برای غذا خوردن نکنید زیرا این کار باعث می شود که او عصبی شود و بترسد.

13. با کودک خود به خرید بروید.

اگر کودک بد غذا دارید، هنگامی که به خرید می روید اطلاعات مختصری را در خصوص غذاها و مواد مغذی آن به کودک بدهید.

14. برای جلوگیری از بحث و جدل از یک غذای جایگزین استفاده کنید.

کودکان 2 تا 3 سال لجباز هستند و به خوبی می دانند که چه موقع و چگونه پدر و مادر عصبانی می شوند و از خوردن غذا امتناع می کنند تا در نهایت والدین تسلیم خواسته آنها شوند.

وقتی کودک شما سرسختانه از خوردن غذایی که برایش آماده کرده اید خودداری می کند به او بگویید که فلان غذای دیگر هم هست. یادتان باشد فقط دو گزینه پیش روی او بگذارید.

به کودک وعده غذایی کوچک دهید و ظرف غذای او را متناسب با سن و سالش انتخاب کنید، زیرا حجم زیاد غذا به کودک فشار می اورد و اشتهای او برای غذا خوردن کم می شود.

15. محیط غذا خوردن را تغییر دهید.

تغییر دادن محیط باعث می شود که کودک از غذا خوردن لذت ببرد و تجربه جدیدی به دست آورد. مثلا گاهی در حیاط یا بالکن غذا بخورید یا به پیک نیک بروید یا یک موسیقی آرام پخش کنید.

16. غذایی که می خورید با غذای فرزندتان یکسان باشد.

هیچوقت به کودک یک غذای مجزا ندهید و برای خودتان یک غذای دیگر بپزید زیرا این کار باعث می شود کودک اشتهایش را از دست بدهد.

17. از دادن غذاهای پر ادویه به کودک خودداری کنید.

زیرا حس چشایی کودک نسبت به بزرگسالان حساس تر است و باعث می شود که کودک میلی به غذا خوردن نداشته باشد و باعث شود که شما فکر کنید کودکتان بد غذایی می کند.

یادتان باشد…

زمان غذا باید زمان غذا خوردن باشد – نه تنبیه، مشاجره، به اشتراک گذاری اخبار ناراحت کننده، انجام سایر فعالیتها یا تماشای تلویزیون.

مرجان حسینی زاده
روانشناس کودک، نوجوان و خانواده

  اگر کودک بد غذا دارید و با انجام راهکارهای گفته شده همچنان کودکتان بد غذایی می کند، می توانید برای گرفتن وقت مشاوره به شماره 2446 624 901 98+ در واتساپ پیام بدهید.