بیماری همه گیر کرونا بر سلامت روانی افراد در سراسر جهان تأثیر گذاشته است. متأسفانه، حقیقت این است که در حالی که ماندن در خانه، فاصله گذاری اجتماعی، ماسک زدن، لغو فعالیت ها و محدود کردن مدرسه حضوری برای نجات جان و جلوگیری از شیوع کرونا حیاتی است، این تغییرات در زندگی روزمره نیز باعث بروز افسردگی کودکان و بزرگسالان در دوران کرونا شده است.

در زیر، علائم افسردگی کودکان در دوران کرونا و اینکه چگونه می توانید به فرزند خود کمک کنید تا از افسردگی (و سایر بیماری های روانی) جلوگیری کنید را بررسی می کنیم.

افسردگی کودکان در دوران کرونا

قرار گرفتن در معرض اخبار منفی به صورت شبانه روزی و از دست دادن عزیزان نزدیک، تأثیر نگران کننده ای بر سلامت روان داشته است. صدها کودک عزیزان خود را در دوران کرونا از دست داده اند. مواجه با مرگ و سوگواری بچه ها دشوار است. بسیاری از کودکان یا علائم افسردگی را نشان می دهند یا دچار افسردگی می شوند.

افسردگی حالتی است که در آن فرد بسیار ناراحت، ناامید و بی اهمیت است و اغلب قادر به زندگی عادی نیست. اغلب افسردگی با اضطراب همراه است.

کودکانی که تحت استرس، از دست دادن، یا توجه، یادگیری، اختلالات رفتاری یا اضطرابی هستند، بیشتر در معرض افسردگی هستند.

با مطالعه علائم افسردگی در کودکان منزوی در خانه، محققان دریافتند که قرنطینه طولانی مدت خطرات بهداشت روانی را برای کودکان به همراه دارد و این تأثیر ممکن است پس از 10 روز احساس شود.

برخی از علائم رایج افسردگی در کودکان عبارتند از:

• اختلال در الگوهای خواب از جمله مشکل در به خواب رفتن و خوابیدن، خواب زیاد و یا عدم خواب کافی.
• ناراحتی یا تحریک پذیری غیر معمول و مداوم.
• از دست دادن ناگهانی علاقه به فعالیتهایی که قبلاً از آنها لذت می بردند.
• کاهش عزت نفس.
• خشم و یا پرخاشگری.
• بی تفاوتی یا امتناع از شرکت در مدرسه، که اغلب با کاهش عملکرد همراه است.
• تغییرات رفتاری.
• شکایت از درد معده، سردرد یا ضعف عمومی.
• کاهش فعالیت بدنی.
• کاهش یا افزایش اشتها، که ممکن است با افزایش یا کاهش وزن همراه باشد.
• مشکل در تمرکز و یا عملکرد اجرایی.
• احساس سوختن.
• احساس ناراحتی یا ناامیدی.
• احساس غم و اندوه.
• احساس گناه.
• بلاتکلیفی.
• فرار از خانه یا تهدید یا برنامه ریزی برای این کار.
• افکار خودکشی، صحبت در مورد مرگ یا مردن، خودآزاری و یا واگذاری اموال.

کودکان و به ویژه نوجوانان ممکن است احساسات خود را برای خود نگه دارند و تشخیص و درمان مناسب را پیچیده تر کنند. توجه داشته باشید که افسردگی (و سایر بیماریهای روانی مرتبط و همزمان مانند اضطراب در کودکان) اغلب در کودکان مختلف متفاوت به نظر می رسد، هر کدام دارای علائم و نشانه های خاص خود هستند که ممکن است در طول زمان تغییر کند.

والدین باید به این تغییرات ناگهانی در رفتار فرزندان خود توجه کنند. اگر چندین مورد از این علائم حداقل به مدت دو هفته وجود داشته باشد، می تواند نشان دهنده افسردگی باشد. در صورت تداوم چنین رفتاری، والدین باید فوراً اقدام کنند.

چه کنیم؟

در فرزند پروری سالم، اول از همه، آنچه مورد نیاز است شناخت و تصدیق احساسات است. بپذیرید که کودک ممکن است احساس ناراحتی کند و ممکن است افسرده باشد.

شرایط افسردگی کودکان در دوران کرونا را درک کنید که چه موقع و در چه موقعیتی احساس ناراحتی می کند. آیا به خاطر از دست دادن یکی از اعضای خانواده است؟ آیا به خاطر تنهایی است یا به دلیل عملکرد تحصیلی خود احساس ضعف یا افسردگی می کنند؟

والدین می توانند برای اطمینان خاطر به کودک تا آنجا که ممکن است اوقات معینی را تنظیم کنند تا حداقل پنج دقیقه با فرزند خود صحبت کنند، او را مطمئن کنند و از احساسات و عواطف آنها بپرسند.

همچنین پیشنهاد می شود کودک را تشویق کنید هر زمان که ناراحت است به شما مراجعه کند. به او اطمینان دهید که تمام تلاش خود را برای کمک و حمایت از او انجام خواهید داد.

روش های حواس پرتی در کاهش استرس و احساس آرامش به کودک کمک می کند. انجام کارهایی که از آنها لذت می برد می تواند برای منحرف کردن حواس کودک استفاده شود.

ایده های حواس پرتی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• فعالیت بدنی مانند رقص، باغبانی، ورزش و…
• انجام بازی های رومیزی
• تماشای تلویزیون یا فیلم
• رسانه های اجتماعی
• کتاب خواندن
• آشپزی
• نقاشی کردن
• بازی با حیوان خانگی
• صحبت کردن با دوستان
• در واقع، مطالعات نشان می دهد که استفاده از رسانه برای کودکان در معرض اضطراب بسیار مفید است.

فعالیتهای سرگرم کننده و خلاقانه برای کودکان بی حوصله

فرزند خود را درگیر زندگی خانوادگی روزانه خود کنید و او را هیجان زده کنید. چند ایده برای الهام بخشیدن به شما:

• در مورد موضوعات مورد علاقه خود با آنها صحبت کنید.
• به آنها بیاموزید که غذاهای مورد علاقه خود را بپزند.
• ایجاد سنت های خانوادگی جدید (مانند تماشای ستارگان)
• زمانی که با هم هستید، به جای تماشای برنامه های تلویزیونی یا مجموعه ای از فیلم ها، با آنها صحبت کنید. سوالاتی را در مورد آنچه در ذهن آنها است، چگونه احساس می کنند و با آنها کنار می آیند، یا در مورد کارهایی که بعد از کرونا می خواهند انجام دهند، بپرسید.

گذراندن دوره های روانشناسی می تواند راهنمای خوبی برای جلوگیری از افسردگی در کوکان و نوجوانان و ارتباط موثر با آنها، در دوران کرونا باشد.

سخن آخر اینکه…

در این دوران چالش برانگیز، با گفتن اخبار مثبت که در حال حاضر وجود دارد، سعی کنید محیطی مثبت در خانه ایجاد کنید؛ تا بتوانید در کودکان احساس شادی و آرامش به وجود بیاورید.

مراقب خودتان نیز باشید – زیرا اگر شما خوشحال باشید، خانواده شما خوشحال خواهند شد.

مرجان حسینی زاده
روانشناس کودک، نوجوان و خانواده

 برای گرفتن وقت مشاوره به شماره 2446 624 901 98+ در واتساپ پیام بدهید.